Je kan een hoop leren van spellen, ruimtelijk inzicht, sociale vaardigheden of op het vlak van algemene kennis. En er zijn ook tal van spellen die je wat stappen vooruit kunnen zetten op het vlak van wiskunde, biologie of andere wetenschappelijke vlakken. Jens en Sara van Bollebus maakten op verzoek van Speloptafel een top 5 met spellen met een Wetenschappelijke achtergrond.
Jens en Sara kwamen uitgebreid aan bord in Speloptafel-podcast 33. Die vind je hier
“Je hebt twee soorten wetenschappelijk verantwoorde spellen”, legt Sara uit. “Allereerst heb je spellen waar veel wetenschap voor gebruikt is om ze te maken. Denk daarbij aan de logisca en puzzelspellen. Ook de abstracte spellen zitten daar vaak bij.”
Dit soort spellen hoeven niet heel ingewikkeld te zijn. Jens geeft als voorbeeld het spel Dobble, waarbij de spelers zo snel mogelijk zien te achterhalen welk voorwerp op twee kaarten staat. “Daar gaat echt nog een hele wiskundig proces aan vooraf. Hoe ga je het precies rond krijgen dat er precies één voorwerp op beide kaarten staat en niet meer dan dat. Probeer het zelf maar eens te ontwerpen, dan zie je wel hoe lastig het is.”
Bollebus is een stichting door en voor wetenschapsliefhebbers. Jens Bossaert en Sara Chiers zijn beide wiskundige en proberen door tal van verschillende activiteiten het belang van wetenschap in het dagelijks leven te tonen. Eens in de zoveel tijd houden ze ook een spellendag met bordspellen met een wetenschappelijke achtergrond.
De tweede categorie is het spel met een specifiek thema binnen de wetenschappelijke wereld. “Dan kan je denken aan ecologie, celstructuur, genetica of zelfs kwantummechanica”, gaat Sara verder. “Soms geeft zo’n thema een basis waar het spel aan opgehangen is, maar er zijn ook spellen waar de wetenschap ook terug te zien is in de spelmechanismen.”
Volgens Sara hebben deze spellen soms wel een soort afschrikwekkende werking, als het een heel zwaar thema heeft. Jens: “In dit genre heb je ook verschillende complexiteitsgraden. Op het vlak van astronomie heb je hele simpele spellen als Space Explores, die zijn heel eenvoudig. Maar je hebt ook High Frontier. Als je de handleiding hebt doorgenomen krijg je daar meteen je diploma Astrofysica bij.”
TOP 5 – SPELLEN MET EEN WETENSCHAPPELIJKE ACHTERGROND
Jens “Ik vond dit best een lastige opdracht. We hebben bij Bollebus een collectie van ongeveer vijftig spellen die we wetenschappelijk verantwoord noemen en dat we er daar vijf van moesten uitzoeken was toch best wel lastig. Echt een geval van keuzestress.”
Sara: “We hebben ze ook niet echt op volgorde gezet. Het is min of meer een willekeurige volgorde.”
Maar voor de vorm heeft Speloptafel ze alsnog wel gerangschikt.
5. Genotype
Genotype (Happy Meeple Games) – Ontwerpers: John Coveyou, Paul Salomon, Ian Zang – Illustrator: Tomasz Bogusz, Amelia Sales – Spelers: 1-5, Speeltijd: 45-90 minuten, Leeftijd: 14+
“In dit spel staat het verhaal van Gregor Mendel centraal”, legt Jens uit. “Die bioloog hield zich bezig met het kweken van plantjes en merkte op dat er bepaalde patronen in opkwamen. De wetmatigheden die hij daar ontdekte hebben geleid tot de basis voor de genetica.”
In het spel stellen dobelstenen bepaalde karakteristieken voor van de plantjes. Jens: “Maar die dobbelstenen kan je manipuleren. En op die manier maak je de genetische principes heel mooi zichtbaar.”
Er zijn in de afgelopen jaren meer spellen over genetica uitgebracht, zoals The Fox Experiment en Pathogenesis. “Ja, ik denk wel dat genetica wel een goede basis voor een bordspel biedt.”
4. Oceans
Oceans (North Star Games) – Ontwerper: Nick Bentley, Dominic Crapuchettes, Ben Goldman, Brian O’Neill – Illustrator: Guillaume Ducos, Catherine Hamilton – Spelers: 2-4 – Speeltijd: 60 – 90 minuten – Leeftijd: 12+
Sara: “Oceans zit ook een beetje van richting de biologie, maar dan minder richting het cel-niveau. Maar het gaat er meer over het eco-systeem . Hoe werken verschillende organismen samen. En daar probeer je de juiste organismen bij te verzamelen om zo jouw ecosysteem in stand te houden.”
“Als je alleen maar parasieten hebt, dan gaat het je niet lukken in dit spel. Maar als je alleen maar roofdieren hebt, dan valt er niks te eten. Dus je leert van dit spel dat er balans nodig is in de natuur.”
Jens: “Dat zie je ook in het vergelijkbare spel Evolution, dat dieren afhankelijk worden van de omgeving.”
Dit artikel gaat verder onder deze advertentie
3. Turing Machine
Turing Machine (Lucky Duck Games) – Ontwerpers: Fabien Gridel, Yoann Levet – Illustrator: Sebastien Bizos – Spelers: 1-4 – Speeltijd: 20 mintuen – Leeftijd: 14+
Jens: “Turing machine was bij ons meteen een hit. Ik denk dat we die op één avond misschien wel tien keer achter elkaar hebben gespeeld. Het is een spel waarin een bepaalde code gekraakt moet worden, zoals in Mastermind. Het zit op een zekere manier verstopt in een aantal tips. Je hebt een aantal machines die een stukje van de puzzel kennen.”
“Bijvoorbeeld: ik weet dat het blauwe cijfers even is. Of ik weet dat het kleinste cijfers het gele cijfer rechts is. En dan is het aan jou om te proberen te raden wat die machines weten door een goed gekozen voorbeeldcode erin te steken.”
“Turing, waar de machine van het spel naar vernoemd is, was een wiskundige, die in zijn eentje de Tweede Wereldoorlog significant heeft ingekort, doordat hij de code van de Duitsers wist te kraken met een machine. De Turing-machine is heel abstract, heel droog wiskundig in de logica. Je kan het misschien wel zien als een van de eerste computers.”
2. Darwin’s Journey
Darwin’s Journey (ThunderGryph Games) – Ontwerper: Simone Luciani, Nestore Mangone – Illustrator: Paolo Voto – Spelers: 1-4 – Speeltijd: 60 – 120 minuten – Leeftijd: 14+
Jens: “Een spel dat ik persoonlijk heel goed vind, ook al is het niet super wetenschappelijk geïnspireerd. Uiteraard is het gebaseerd op het thema van Darwin en de evolutietheorie. Hij ging met de Beagle naar de Galapagoseilanden om onbekende diersoorten te zoeken. Dat komt in het spel wel goed naar voren.”
Sara: “Het gaat dus ook hoe we als wetenschap hier zijn gekomen. Wie was Darwin en wat deed hij precies.”
Dit artikel gaat verder onder deze advertentie
1. Search for Planet X
Search for Planet X (Foxtrot Games) – Ontwerpers: Matthew O’Malley, Ben Rosset – Illustrator: James Masino, Michael Pedro – Spelers: 1 – 4 – Speeltijd: 60 – 75 minuten – Leeftijd: 13+
Jens: “Ik denk dat dit ons lievelingsspel is. Je gaat op zoek naar planeet X, een onbekende planeet. He tspel brengt de wetenschappelijke cultuur echt naar boven. Je moet op zoek gaan, theoriën uitbouwen en die publiceren en die moeten dan in een aantal ronden bevestigd worden door andere onderzoekers. En misschien heb je aan het einde van het spel planeet X gevonden, maar als je niet genoeg publiceert dan heb je alsnog verloren.’
“Het geeft de wetenschappelijke wereld weer. Er is een echte druk om resultaten te publiceren, dat noemen ze ook wel publish-or-perish.”
Sara: “Als je de doos bekijkt en als je de naam hoort lijkt het op een astronomisch spel. Maar eigenlijk is het een spel dat de manier van werken binnen de wetenschap heel mooi toont.”
Voor meer informatie over de activiteiten van Bollebus en hoe je hen kan bereiken, klik dan hier
