Wat ondergaan spellen voordat ze bij jou en mij op tafel liggen, of voordat ze in de winkel belanden, waar ze door jouw grijpgrage handjes van de plank gehaald kunnen worden. Die weg is vrij lang. Het begint ergens in een hoofd van een ontwerper, gaat dan langs een illustrator en komt uiteindelijk bij een uitgever terecht. Speloptafel gaat die route na en bespreekt het proces met meerdere mensen uit de Nederlandse bordspellenindustrie.
De 43-jarige docent Arjan van Houwelingen ontwerp in zijn vrije tijd ook spellen. “Als eenmaal het eerste idee in je hoofd zit, dan begint alles meteen op gang te komen. Al snel heb je als bordspelontwerper dan ook wat stukjes papier geknipt en met wat stiften er wat opgekrabbeld. Dan heb je al je eerste proto-type.”
Testen is volgens Van Houwelingen het belangrijkste onderdeel. En dat kan heel lang duren. “Soms zit je op een ‘roze wolk’ omdat je een fantastisch idee hebt. Maar dan ben je aan het testen en dan werkt het niet. Of andersom: dan verwacht je er weinig van en dan blijkt het geweldig te zijn.”
Voor het hele interview met Arjan van Houwelingen:
Akha Hulzebos (31) is een fulltime illustrator/grafisch ontwerper die zich heeft gespecialiseerd in (bord)spellen. “Sommige spelontwerpers zien hun project als hun kindje. En dat breng ik ter wereld in de vorm van een visueel beeld.”
“Bij een opdracht begin ik meestal bij een zwart-wit schets. En als de opdrachtgever dat fraai vindt, dan ga ik daarmee verder. Dan breng ik er wat schaduw en licht in.”
Vaak worden die tekeningen eerst met de hand gemaakt en later komt de computer er ook bij kijken. Vaak verzorgt Akha ook de grafische vormgeving, zoals hoe een bordspel ingedeeld wordt. Zo’n project kan weken in beslag nemen.
Voor het hele interview met Akha Hulzebos:
Maar de persoon die er echt voor zorgt dat een bordspel op de markt komt is de uitgever. Martin Looij (33) van Keep Exploring Games brengt spellen uit, van zichzelf, anderen of hij ‘lokaliseert spellen’. Dat laatste houdt in dat er een Nederlandse vertaling van komt.
“Vaak geef je aanwijzingen aan een ontwerper over hoe een bordspel beter kan of moet”, legt hij uit. “Dan is een spel wel leuk, maar het kan altijd nog beter. Dat is een proces dat soms best lang kan duren.”
Vaak zoekt de uitgever een illustrator bij het project, zorgt dat de componenten van goede kwaliteit zijn en zorgt dat alles tot in de puntjes is geregeld.
De gesprekken met de drie betrokkenen zijn ook terug te luisteren in de podcastserie van Speloptafel (afleveringen 17, 18 en 19).