Het lijkt wel een droomlocatie voor de bordspeler die altijd maar het allernieuwste wilt: de Spielwarenmesse in Neurenberg. Stukken groter dan Spiel, met veel titels die nog niet eens op de markt zijn. Maar is het wel echt leuk voor de bordspellenliefhebber?
Foto: Alex Schelbert / Spielwarenmesse eG
De Spielwarenmesse in Neurenberg (30 januari tot 3 februari) trok dit jaar 57.000 bezoekers. Er waren 2.354 verschillende bedrijven met een stand uit 68 verschillende landen. Een toename van tien procent ten opzichte van het jaar ervoor.
“De Spielwarenmesse is een grote vakbeurs”, legt Giliam Oranje van BoardgameNinja uit. “Het is niet voor consumenten bedoeld. Er lopen vooral uitgevers rond en speelgoedfabrikanten, zoals Lego, Playmobil. Die staan daar.”
In de hallen (Giliam: ‘het is drie keer zo groot als Spiel’) kom je van alles tegen, van kinderfietsjes, knuffelbeesten en speelgoed in alle soorten en maten. En dan zijn er ook twee hallen die helemaal zijn toegewijd aan bordspellen.
Giliam: “Wat betreft de bordspellen zijn er dus uitgevers die op zoek zijn naar spellen of naar uitgevers die hun spel in een ander land op de markt willen brengen.”
“Ik werk voor een aantal buitenlandse uitgevers en die zeggen dan van ‘goh, we willen je toch wel af en toe even zien”, legt Giliam verder uit. “Dan willen ze de plannen voor dit jaar even bespreken. Dan laten ze zien wat ze allemaal gaan uitbrengen en welke prototypes ze hebben. En dan speel je ook een paar rondjes.”
Giliam Oranje is ene de helft van BoardgameNinja, een bedrijf dat onder meer video’s produceert voor de bordspellenindustrie. Zo maakt het bedrijf professionele uitlegvideo’s voor uitgevers als Iello en Jolly Dutch. Daarbij is Ninja vaak het gezicht van het bedrijf (en ook letterlijk in de video’s), terwijl Giliam het montagewerk voor zijn rekening neemt.
Geheimhouding
Op die manier krijgt Giliam ook spellen te spelen die nog niet bekend zijn bij het grote publiek. Wat hij heeft gezien en mogen spelen, daar kan hij dus niet altijd over vertellen. “Ik heb meerdere NDA (geheimhoudingscontracten, DD) moeten tekenen. Dan doen ze er behoorlijk geheim over. Dan mag je wel wat zien enzo, maar dan liggen die spullen in een aparte kamer en dan moet je dus inderdaad papieren ondertekenen.”
“Maar in veel gevallen krijg je gewoon niets te zien als je geen afspraak hebt. Lego heeft bijvoorbeeld een gigantische stand met restaurant en alles erin. Maar het is allemaal omsloten door een enorme muur. Je moet echt een afspraak hebben om binnen te komen.”
Gesprekken
Een van de (vele) Nederlandse uitgevers die naar Neurenberg was gereden is Michiel de Wit van Gam’inBIZ. “Ik had daar wel meerdere petten op”, vertelt hij in de podcast van Speloptafel. “Dus ik was er als Michiel de Wit de spelenmaker. Ik heb een paar van mijn spelletjes laten zien aan uitgevers. Ik was er ook als Michiel de Wit de uitgever, die probeert zijn spellen te exporteren. En dan was ik er ook nog om het team van HOTGames te ondersteunen. Nee, ik heb daar van alles gedaan.”
Centraal in Neurenberg staan de gesprekken met allerlei partijen. Dat is op Spiel in Essen ook wel het geval, maar op de Spielwarenmesse gaat dat toch anders. “Nu kan je er voor gaan zitten en heb je er de tijd voor”, vertelt Michiel. “Op Spiel is het toch een beetje gehaast. Dat is hier heel anders. Maar ik zie Spiel vaak als het ‘planten van een zaadje’ en dan kan je later kijken of er iets gegroeid is.”
Of het ook wat heeft opgeleverd? Dat is altijd de vraag. “Ik heb daar meer mensen over gesproken. Dan zeggen ze ‘het ging fantastisch en ik heb al meerdere deals’, maar als je dan doorvraagt dan hebben ze het toch over ‘waarschijnlijk’.”
Michiel de Wit is de eigenaar van uitgeverij Gam’inBIZ in Nijmegen. Niet alleen brengt hij spellen uit het buitenland naar Nederland (Fika, Hidden Leaders en dit jaar Sea, Salt en Paper), maar ook maakt hij eigen spellen als Quibbles en Rollecate).
Mailtje
Volgens Michiel worden er wel in Neurenberg degelijk contracten ondertekend maar in veel gevallen zijn dat toezeggingen en intenties.
“Gelukkig kreeg ik een half uur voordat ik naar Duitsland vertrok een heel leuk mailtje”, zegt hij met een glimlach. “Ik was bezig met een nieuw spel Celesta dat ik heb ontworpen en dat wilde ik ook laten zien in Duitsland. Maar ik kreeg dus vlak voor vertrek een mailtje van een uitgever met ‘laat maar niet zien daar, we gaan het doen’.”
Het spel Celesta is een klein kaartspelletje. “Ik heb het spel bedacht omdat vorig jaar op de 28e mijn vader 28 jaar geleden was overleden. En dus kwam ik met het idee om iets met 28 kaarten te doen. Het is een brainy twee-speler-duel. Een flinke puzzel waarbij je moet proberen om zoveel mogelijk godinnen aan je kant te krijgen en punten te scoren. Het speelt heel snel, in iets meer dan tien minuten.”
Trends
Op de laatste dag van de beurs, op vrijdag, is er een soort bijeenkomst waarbij alle ontwerpers in een grote hal hun werk kunnen laten zien. “Dat heeft wel wat weg van een eindexamen op een middelbare school”, vertelt Michiel. “Allemaal tafeltjes met allemaal auteurs. En die laten hun werk zien. Als je als uitgever op zoek bent naar een nieuwe titel, dan is dat een fantastische plek om te scouten.”
Giliam heeft die auteursbijeenkomst aan zich voorbij laten gaan. Hij was toen alweer onderweg naar huis. “Ik heb wel behoorlijk wat rondgekeken op de rest van de beurs. Er vielen me wel wat dingen op”, vertelt hij. “Ik vond dat er dit jaar vrij veel fabrikanten met een soort escape-room-achtige spellen komen. Eigenlijk in alle soorten en maten. Van groot tot klein, met veel inhoud en spellen met verhalen erin. En daarnaast zag ik ook minder grote spellen. De uitgevers die doen allemaal een stapje terug. En dus zag ik meer kaartspellen en small-box-games. Ook veel vertrouwde concepten, dus spellen waarvan ze al eerder iets hebben uitgebracht. Dat viel me wel op.”
Op de website van Bordspelmania staat ook een uitstekend en diepgaand verslag over alle nieuwigheden van de Nederlandse en internationale uitgevers. Die vind je hier. En het gaat ook heel veel over taart.